Leonardo Da Vinci: multitaskend genie en kunstenaar

Leonardo Da Vinci

Deze man bevatten in een artikel is een poging wagen om de genialiteit te kristalliseren op papier, en een quasi onmogelijke opdracht.  Leonardo Da Vinci is een man die een onuitwisbare indruk heeft nagelaten in zijn leven en in alle eeuwen daarna.  Van tijd tot tijd staan er mensen op in de geschiedenis die niet alleen moeiteloos de legendes instappen maar ontzag, respect en waardering oogsten bij het collectieve mensdom.  Vele geniale geesten staan bekend voor uitmuntende prestaties of inzichten in één bepaald gebied of discipline, Leonardo was een fascinerende man met vele talenten, het bijzondere aan hem is dat hij een genie was in al zijn denken en wezen, een genie die thuis was op letterlijk alle vlakken.  Hij is dan ook terecht één van de grootste geniale mensen die ooit werd geboren en neemt probleemloos zijn plaats in op de tribune van de bijzondere intellectuelen zoals Albert Einstein, Stephen Hawking, Michelangelo en nog enkele andere illustere geesten.  Een ander genie, Sigmund Freud omschreef hem als volgt :”Leonardo Da Vinci was een man die te vroeg ontwaakte in de duisternis, terwijl anderen nog sliepen”.  Het illustreert typerend hoe de meester vooruit was op zijn tijdgenoten en vooruit was op de menselijke ontwikkeling.

 

Biografie

Leonardo Da Vinci was de meest belangrijke figuur in de Renaissance en verkondigde het humanistisch ideaal.  Hij was een uitvinder, schilder, beeldhouwer, architect en ingenieur.  Daarnaast was hij bedreven in nog verschillende wetenschappelijke takken zoals onder andere geneeskunde.  De Vinci valt op omdat hij een zelf ontwikkeld genie was, een autodidact zoals geen enkele andere in de geschiedenis.  Niet alleen zijn figuur is onsterfelijk, maar bijvoorbeeld zijn werk de Mona Lisa is waarschijnlijk de meest gewaardeerde kunstschat in de geschiedenis.

Hij werd geboren in 1452 in de toenmalige Republiek van Firenze,  het huidige Italië.  Geboren uit een relatie tussen ongehuwde ouders had Leonardo een tamelijk onbezorgde jeugd dankzij zijn vader die een Notaris was en landeigenaar, zijn moeder huwde later een andere man terwijl zijn vader zorgde voor zijn opvoeding.  Het was zijn vader die hem een deftige educatie bezorgde.  Leonardo Da Vinci was een matige student en studeerde niet zo graag Latijn, de wetenschappelijke taal van het moment.  Het was pas veel later dat hij zich verdiepte in deze universele taal.  Tot aan zijn dertigste kon men hem niet echt een bijzonder groot studie talent noemen.  Dit in tegenstelling met zijn artistieke begaafdheid die aan de oppervlakte kwam rond zijn vijftiende verjaardag.  In een workshop van een gerenommeerde schilder Verrochio kreeg Leonardo zijn klassieke artistieke opleiding.  In 1472 werd hij lid van de schilder gilde van Firenze.  In die tijd creëerde hij in recordtempo een gigantisch oeuvre van schetsen, pentekeningen en ontwerpen van technische aard.  Deze schetsen waren slechts de symptomen van een grootmeester in wording.

 

De eerste Milanese periode

In 1482 verhuisde Leonardo Da Vinci naar Milaan om er hofschilder te worden van de lokale hertog.  Zijn eerste meesterwerk had hij juist afgewerkt “De Adoratie van de Magi” in opdracht van de katholieke kerk.  Om één of andere reden staakte hij verschillende projecten welke resulteerden in onafgewerkte werken en trok naar het meer academische Milaan.  Volgens sommige bronnen was het de machtige familie Di Medici die Leonardo reden gaven om uit Firenze weg te trekken.  Milaan werd zijn nieuwe bakermat voor 17 jaar, in al die jaren groeide zijn reputatie als een uitstekende kunstenaar.   Hij zat nooit verlegen om werk en was bekend als adviseur in verschillende disciplines zoals ontwerpen van militair materiaal, architectuur en zelfs hydraulische ingenieur. Zoals steeds in zijn verdere leven was Leonardo Da Vinci bijzonder streng voor zichzelf en stelde hij zichzelf uitermate hoge doelstellingen.

 

In de 17 jaar van zijn eerste Milanese periode schilderde Leonardo Da Vinci zes gekende meesterwerken.  Er is sprake van drie andere werken die zijn verdwenen.  In deze periode zag ook één van zijn grootste kunstschatten het levenslicht namelijk “Het Laatste Avondmaal”.  Ook verschillende kapellen, kerken en kathedralen werden door hem van de nodige schilderijen voorzien.  De artistieke duizendpoot die hij was voltrok ook de bijna onmogelijke opdracht om een gigantisch beeld werk op te richten van een ruiter met paard van maar liefst 5 meter hoog.  Dit kunstwerk werd letterlijk aan stukken geslagen omdat het ijzer moest dienen voor het gieten van kanonnen.  Deze oorlog vernietigde letterlijk het meest monumentale beeldhouwwerk van de 15de eeuw.  Ook het model in klei sneuvelde letterlijk in de oorlog.

 

Leonardo Da Vinci als volleerd kunstenaar had een atelier met talrijke leerlingen en assistenten.  Er zijn discussies tot op vandaag over bepaalde werken of ze van de hand van de meester waren of creaties van één van de studenten.

 

De tweede Florentijnse periode

In deze periode leek Leonardo Da Vinci bezeten te zijn van wiskundige formules en berekeningen, dit duurde tot 1502 toen hij in dienst kwam van Cesare Borgia als militaire architect en ingenieur.  Borgia was de zoon van Paus Alexander XI en bevelhebber van de Pauselijke wachten.  Gedurende bijna een jaar reisde Leonardo door de streek en ontwierp stad plannen, topografische cartografieën, en bouwplannen.  Het is in hetzelfde hof dat Da Vinci Machiavelli leerde kennen.  1503 zou een belangrijk jaar worden voor de vader der renaissance, hij schilderde immers zijn onsterfelijke werk de Mona Lisa.  Tussen de artistieke uitspattingen door kon Leonardo nog tijd vinden voor ingewikkeld studies, hij studeerde onder andere anatomie en dissecteerde verschillende lijken om zo een grondige kennis op te doen van het menselijke lichaam.  Hij schreef baanbrekende studies over ornithologie.  Onderweg leverde hij nog een hydraulische studie af die werkelijk adembenemend was.  Hij stelde ook een soort van Lexicon op van zijn werken ook genaamd de Leicester Codex, dit werk is nu eigendom van de software magnaat Bill Gates.

 

De terugkeer naar Milaan

in 1506 werd Leonardo terug ontboden in Milaan door de Franse gouverneur.  Leonardo Da Vinci werd geadoreerd door de adel en onder andere beschermd door Koning Louis XII.  Leonardo genoot van zijn taken als adviseur in architecturale projecten, hij maakte onder andere plannen om een kanaal te graven tussen Milaan en het Como Meer.  In deze periode verwaarloosde Leonardo zijn schilders talent, ook hier had hij een schare volgelingen en leerlingen in zijn kielzog.  Zijn wetenschappelijke interesses echter kenden nieuwe hoogtes en hij onderscheidde zich vooral als anatoom-patholoog.  In een schizofrene aspect van dit genie verdeelde hij zijn aandacht in verschillende studies zoals onder andere wiskunde, optische en mechanische werken, met daarnaast nog botanische en geologische werken.  Hij was geobsedeerd door een verband tussen al deze verschillende wetenschappen, en hij ontwierp in zijn geest harmonische natuurwetten.

 

De laatste jaren van een onsterfelijke man

Toen in 1513 de Fransen moesten afdruipen uit Milaan, besloot Leonardo Da Vinci eens te meer te verhuizen ditmaal naar Rome.  Hij werd verwelkomd door de familie de Medici.  De volgende jaar verbleef Leonardo Da Vinci in Rome die gonsde van artistieke activiteiten, verschillende andere grote kunstenaar waren op hetzelfde tijdperk druk aan het werk in het Vaticaan.  Rafael was de Pauselijke vertrekken aan het opfleuren, Michelangelo was aan het werk aan de graftombe van Paus Julius.  Voor het eerst leek dat Leonardo Da Vinci gas moest terugnemen dit kan worden afgeleid uit verbitterde correspondentie.  Hij besloot zich discreet terug te trekken in zijn ateliers, maar werkte desondanks in een ijltempo verder aan soms tientallen projecten tegelijk.  In 1514 werden nog verschillende bouwplannen afgewerkt door de Meester.  Ontgoocheld in zijn landgenoten besloot de 65 jarige Leonardo in te gaan op een uitnodiging van de Franse Koning Francis I, hij verliet voorgoed zijn geboorteland.  De laatste drie jaren van zijn leven bracht in Frankrijk door in een klein dorpje.  De Franse koning gaf hem absolute artistieke vrijheid en Leonardo Da Vinci creëerde terug briljante kunstwerken en projecten.  Hij ontwierp onder andere nieuwe vertrekken in het koninklijk Paleis.  Ook hier kwam de wetenschapper naar boven in Da Vinci, en werden de kunsten secundair, zijn werken sommige van filosofische aard werden ook donkerder en pessimistischer.  Leonardo Da Vinci stierf in 1516 in het plaatsje Cloux en werd er ook begraven.  De Franse Revolutie vernielde de kerk en het bijhorende kerkhof volledig zodat zijn exacte rustplaats heden ten dage onzeker is.

 

De erfenis van Leonardo

De opsomming van de kunst en verwezenlijkingen kunnen in geen geval recht doen aan het monumentale genie en de visionair die Leonardo Da Vinci was.  Er zijn nu eenmaal bepaalde zaken die meer nodig hebben dan lyrische omschrijvingen om de essentie te begrijpen van de objecten, de ideeën en de visie.  Het werk van Leonardo da Vinci valt zeker onder deze categorie.  Wanneer men oog in oog komt te staan met de Mona Lisa in het Louvre, begrijpt men pas het mythische aspect van deze schepper.  De wereld is het erover eens dat deze man zich niet heeft laten vangen in een artistiek of wetenschappelijk hokje, de multitude van zijn genialiteit is van die aard dat slechts weinigen impliciet begrip hebben in de wereld van Leonardo Da Vinci.  Wanneer men in menselijke nieuwsgierigheid voor het eerst de Mona Lisa bekijkt wordt men automatisch en niet geheel onverwacht bevangen door een grenzeloos respect en een paradoxaal onwetenschappelijke adoratie voor de meester.

 

Da Vinci en zijn vele gezichten

Het is ons allen bekend, Leonardo Da Vinci was al toen hij nog vertoefde onder de levenden geen onbesproken figuur.  Er was steeds die mantel van geheimzinnigheid die koppig over zijn schouder hing, als een discrete bescherming van een bijzondere geest.  Alle mogelijke theorieën hebben we reeds gehad lid van de vrijmetselaars, hogepriester van de illuminati, spion, politieker.  Als men de diversiteit van zijn intellect en talent bekijkt is het niet ondenkbaar dat hij mogelijks ook één van deze gezichten kon hebben of misschien zelfs allemaal.  De Da Vinci code alleen geeft stof tot decennia lang van speculaties.   Mijn bescheiden mening is dat deze man intelligent genoeg was om zijn erfenis weer te geven op een manier die enkel zou worden begrepen door gelijkdenkenden.  Als Leonardo Da Vinci één ding was, is het zeker het voorbeeld dat de mens in zijn immense complexiteit in staat is tot grootste dingen en inzichten.

 

Feiten over de meester

  • Da Vinci wordt nu nog algemeen beschouwd als de vader van de moderne wetenschap.
  • De meeste van zijn geschriften zijn geschreven in spiegelschrift waarschijnlijk om zijn ideeën te beschermen van anderen, volgens sommigen zelfs de inquisitie.
  • Deze genie ging nooit naar een publieke school.
  • Leonardo ontwierp in zijn schetsen de eerste parachute, helikopter, vliegtuig, militaire tank, machinegeweer, motorvoertuig, hangbrug.
  • Hij had een obsessie met vliegen, hij ontwierp verschillende plannen voor vliegtuigen naar de technische kanten van de ornithologie.
  • Leonardo was eveneens kostuumontwerper, botanist en wiskundige.
  • Hij tekende de meeste geografische kaarten van Europa.
  • In 1485 ontwierp hij een gepantserd voertuig.
  • Da Vinci nam militaire dienst in de oorlog tegen Pisa als militair ingenieur.

 

  • De Mona Lisa is zijn bekendste en meest controversiële werk, volgens velen is het een verdoken zelfportret.
  • Da Vinci werd ooit beschuldigd van sodomie, en zou homoseksueel zijn geweest.
  • Hij werkte, met tussenpauzen uiteraard, tien jaar aan de lippen van de Mona Lisa.
  • Een beweegbare brug ontworpen in Milaan is van zijn hand.
  • Hij ontwierp de fiets, driehonderd jaar voor die heruitgevonden werd.
  • Hydraulische pompen en zelfs de ordinaire schaar zijn uitvindingen van Da Vinci.
  • De kunstwereld veranderde drastisch en definitief door hem.
  • Hij werd de eerste wetenschappelijke kunstenaar met onder andere gedetailleerde voorstellingen van bijvoorbeeld foetus in de baarmoeder.
  • Zijn favoriete kleur was roze omdat hij erdoor jonger en frisser uitzag.
  • Hij is nooit getrouwd geweest en had geen kinderen.
  • Er is één gekend zelfportret geschilderd in 1515.

 

  • Hij was één van de grootste visionairs die verschillende eeuwen voor zijn tijd vooruit dacht.
  • Hij liet de wereld nog geen dertig schilderijen na.
  • Zijn ergste vijand was zichzelf hij was de ultieme perfectionist en zeer zelfkritisch, ontelbaar zijn de werken die hijzelf vernietigde.
  • Hij was vegetariër.
  • Een van de eerste kunstenaars die gebruik maakte van olieverf.
  • Da Vinci betekent “van de stad Vinci”. Leonardo was zijn enige echte naam.

 

Bedenking

De impact die deze figuur heeft gehad in de menselijke ontwikkeling is zo niet alleen immens maar ook ongekend hoog.  Door de gave van het visionair denken, het talent en de uitzonderlijke intellectuele capaciteiten is hij de vleeswording van de mens die de wereld kan veranderen.  Het bewijs dat één man het verschil kan maken.  Leonardo Da Vinci heeft elk middel tot de doel aangewend, omdat iedere vezel in zijn lichaam hem beval om zijn bijna goddelijke missie te volbrengen.   Naast de pure artistieke schoonheid die hij heeft nagelaten heeft hij vooral een gedachtegoed nagelaten van een gepassioneerde man die de mensheid vooruit wou duwen naar de toekomst toe.  Het strekt tot zijn waarde dat deze mens ook een man was met fouten en onvolmaaktheden, daartoe getuigen talrijke projecten die onafgewerkt zijn gebleven.  De menselijke passie was ook zijn ergste censor, uit frustratie der onvolmaaktheid heeft hij vele werken vernietigd.  Hieruit blijkt dat ook een superieur intellect onderhevig is aan emoties, aan faalangst en dat genialiteit niet altijd in de weg staat van een  ego.  Deze menselijke touch doet alleen maar mijn bewondering voor de man stijgen, het levenswerk van die man is fenomenaal en ik ben in de overtuiging dat wij slechts een fractie begrijpen van wat de meester echt bedoelde.  Leonardo Da Vinci, hertekende niet alleen mysterieuze glimlachende vrouwen, hij hertekende ook de plannen van de mensheid.

© Thalmaray

Lees ook:

Leonardo Da Vinci en zijn mechanische leeuw

 

Leave a Comment