Generaal Douglas MacArthur
MacArthur – de man en de mythe
Men zegt wel eens dat er mensen zijn die groter zijn dan de geschiedenis zelf, figuren die een indruk nalaten op de collectieve historie van de mensheid. Douglas MacArthur voldeed aan alle voorwaarden om geselecteerd te worden voor een bijzonder en ongewoon lot.
MacArthur is nog steeds een monument in de militaire geschiedenis en een levende legende aan de andere kant van zijn vaderland de Verenigde Staten. Een man die controverse, gevaar of risico nooit schuwde en een greep had op de geschiedenis. Hoewel de apotheose van zijn leven zich afspeelde tijdens de tweede wereldoorlog is hij misschien minder bekend als zijn zielsgenoot generaal Patton, maar hij was een man van een bijzonder kaliber. In Zuidoost Azië wordt deze naam nu nog uitgesproken met diepe verering en respect.
Biografie
Douglas MacArthur zag het levenslicht in Little Rock, Arkansas en werd geboren op een legerbasis op 26 januari, 1880. Hij werd dus letterlijk geboren in het soldatenmilieu. Zijn vader was een kapitein toen hij werd geboren en hij was een gedecoreerde soldaat van de Amerikaanse burgeroorlog. Zijn moeder kwam ook uit een militair nest, haar broers hadden nog gevochten aan de kant van het zuiden in diezelfde burgeroorlog. Zijn geboorteplaats werd de eerst militaire basis die hij zou bestempelen als thuis.
In 1893 verhuisde de familie naar San Antonio, Texas. MacArthur was vast van plan om in de voetsporen te treden van zijn voorvaderen en studeerde aan de West Texas Military Academy, waar hij opviel door zijn studeerprestaties en zijn intellect. Hij was eveneens een fervente sportbeoefenaar. Het was een logische stap dat hij na zijn afstuderen naar de befaamde militaire academie van West Point zou gaan. Hij zou daar afstuderen met grote onderscheiding in 1903.
Na zijn studies trad hij onmiddellijk in actieve dienst bij de genietroepen van het Amerikaanse leger als onderofficier. Hij blonk uit door zijn leiderschap, inschattingsvermogens en strategische kennis wat telkens weer promoties opleverde in een versneld tempo. Hij kreeg opdrachten in verschillende buitenlandse missies zoals in Japan, de Filipijnen, Mexico en Frankrijk in 1914.
Eerste wereldoorlog
Bij het uitbreken van de eerste wereldbrand was MacArthur een majoor in de inlichtingendiensten van de Verenigde Staten. Toen Amerika de oorlog verklaarde aan Duitsland werd hij gepromoveerd tot kolonel en kreeg hij het bevel over de 42ste Divisie, een eenheid samengesteld uit soldaten uit alle verschillende staten van de USA. In 1918 was hij herhaaldelijk op het slagveld te vinden in Frankrijk waar hij eens te meer zichzelf verdienstelijk maakte en liet opmerken wegens moed en strateeg.
Na de oorlog keerde MacArthur terug naar West Point en kreeg er de graad van Brigadier generaal. Hij zou de academie drie jaar lang leiden. Hij huwde in deze periode ook met zijn eerste vrouw: Louise Cromwell Brooks. Tijdens de rest van de jaren 20 kreeg hij verschillende functies in het leger en werd hij voorzitter van het Amerikaans Olympisch Comité. Zijn eerste huwelijk zou stranden in 1929.
In 1930 kreeg hij promotie als generaal en was bevelhebber van de stafchefs. De grote depressie was in volle gang en ook het leger had het erg moeilijk. In 1935 koos president Franklin Delano Roosevelt hem als presidentiële adviseur voor de Filipijnen en stuurde hem naar Manila om het Filipijns leger te helpen opbouwen en organiseren. MacArthur trouwde met zijn tweede vrouw: Jean Faircloth in 1937 en ze schonk hem een zon genaamd Arthur.
Tweede wereldoorlog en de Koreaanse oorlog
In 1941 werd MacArthur terug geroepen in actieve dienst en werd hij opperbevelhebber van de Amerikaanse troepen in de Stille Oceaan. De Japanse invasie van de Filipijnen in hetzelfde jaar dwong hem terug te trekken uit de Filipijnen. Een nederlaag die hij moeilijk kon verkroppen, tegen de Filippino’s beloofde hij “I’ll be back”. Zelfs na zijn vertrek werkte hij inspirerend op de Filipijnse guerrilla die de Japanse keizerlijke legers enorme verliezen toebrachten. In de volgende jaren lanceerde hij de ene operatie na de andere tegen de Japanners. In deze periode werd hij ook politiek kritisch tegenover zijn oversten. De keuze om het meeste gewicht te leggen in de oorlog in West-Europa zag hij als een kapitale fout, hij stak zijn ongenoegen dan ook niet onder stoelen of banken.
Zijn grootste persoonlijke triomf was in 1944 wanneer het Amerikaanse zesde leger terug voet zette op Filipijnse bodem op het eiland Leyte. Historisch is het feit dat MacArthur de laatste meters op het strand uit de boot sprong en kniediep in het water voet aan wal zette met de triomfantelijke zin “I have returned”. Dit laatste tafereel is trouwens vereeuwigd op identiek dezelfde plaats in Leyte met een set van bronzen beelden die deze historische gebeurtenis uitbeelden. Zeer indrukwekkend om te zien, en een bewijs dat de ziel van de grote krijger nog steeds in het collectieve geheugen zit van deze Aziatische natie.
Ondanks zijn kritiek benoemde de volgende president Harry S. Truman hem tot geallieerden bevelhebber in Azië. MacArthur overzag de overgave van Japan en hij zou de bezettingsmacht in Japan voor zes jaar in goede banen sturen, hij was tevens verantwoordelijk voor de heropbouw van het land.
Toen het communistische Noord-Korea in 1950 Zuid-Korea binnenviel werd hij opperbevelhebber van het haastig gevormde Verenigde Natiën korps en hij slaagde erin om de communisten te verslaan en te verdrijven. Toen China militaire steun gaf aan Noord-Korea kwam hij onder zware druk. De generaal zag China als de vijand en wou China de oorlog verklaren hij werd echter teruggefloten door zijn president. Hij kreeg het bevel zijn opinies voor zichzelf te houden, een bevel die hij naast zich neerlegde, waardoor hij in april van 1951 van zijn functies werd ontheven. Een politieke beslissing dat een flater van formaat was en die Amerika later nog zuur zou opbreken.
Einde van een legende
De generaal kwam terug thuis en vestigde zich in de Amerikaanse hoofdstad. Hij werd er door de mensen onthaald als een volksheld. Truman was jaloers op diens populariteit en probeerde dan ook met alle macht om de stem van MacArthur te onderdrukken. Mac Arthur werd hierdoor in de verdediging gedrukt en haalde zwaar uit naar Truman. Volgens de generaal was het vooral de beperkte kennis van de regio en de besluiteloosheid die de deur had opengehouden voor communistische invloeden in Azië. Eventjes werd er ook overwogen om het de Republikeinse nominatie te geven, waarom deze plannen niet doorgingen is onduidelijk en blijkbaar niet opgetekend door de geschiedenis.
Een andere levende legende en generaal Dwight Eisenhouwer die ondertussen in 1952 president was, consulteerde hem over de mogelijkheid om de Koreaanse oorlog te eindigen. MacArthur stelde het gebruik van atoomwapens voor. Eisenhouwer ging hier niet op in.
De generaal verhuisde naar New York City waar hij zijn memoires schreef: “Reminiscences”. Hij werd ook adviseur voor de president John Fitzgerald Kennedy en Lyndon B. Johnson. Het was ironisch om te bemerken dat de militaire genie opzij werd geschoven door het politieke apparaat, maar dat hij telkens opnieuw werd opgevist voor advies te geven in netelige kwesties.
Douglas MacArthur stierf in Washington, D.C. op 5 april 1964, hij werd 84 jaar. Hij kreeg de eer van een Staatsbegrafenis en werd begraven in het Douglas MacArthur Memorial in Norfolk, Virginia, op hetzelfde domein staat een museum die gewijd is aan zijn leven en carrière.
Trivia en feiten
MacArthur was houder van de Medal of Honor voor de Filipijnse campagne. Ook zijn vader was houder van deze hoge onderscheiding, ze zijn het enige vader-zoon duo die deze onderscheiding kregen.
Hij was één van slechts vijf mensen die ooit de rang kregen van vijf sterren Generaal van het leger in de Verenigde Staten. Het maakte hem de generaal der generaals.
Hij is de enige persoon ooit die de titel kreeg van Veldmaarschalk van het Filipijnse leger.
Hij ontsnapte succesvol de Japanse invasie van de Filipijnen bij Corregidor en kon vluchten met zijn staf naar Australië.
Hij was de architect van de Japanse overgave, en aanvaarde de overgave in naam van de geallieerden strijdkrachten.
Hij was een tijdje CEO van Remington, de firma die zich gespecialiseerd had in schrijfmachines en de eerste generaties computers.
Typerend voor hem was de klassieke pijp en de zonnebril twee attributen die meestal in zijn buurt waren.
De japanners noemden hem Gaijin Shogun (vreemdeling generaal).
Bedenking
Het is opmerkelijk dat deze man er in slaagde om de oorlog een nieuwe wending te geven niet alleen door zijn briljant strategisch inzicht maar ook door de kracht van inspiratie. Zijn simpele belofte aan een volk, die dan nog niet zijn volk was, was de drijfveer achter het succes van de herovering van de Filipijnen. Deze generaal was in alle opzichten een generaal van het volk. Zijn moed ging verder dan het slagveld, zijn gevechten waren ook verbaal met politieke ambtenaren die blijkbaar niet altijd dossierkennis hadden en de juiste inschattingen konden maken.
Sommigen zijn in de overtuiging dat MacArthur goed op weg was om het communisme een halt toe te roepen in Azië en de rest van de wereld. Zijn pleidooi voor het zwaard mag dan ook als hardvochtig en onbezonnen lijken, maar men moet dit zien in een periode waar de wereld nog de wonden aan het likken was van de tweede wereldoorlog. Truman was zeker geen visionair om genoegen te nemen met een pro forma en status quo situatie op het Koreaanse schiereiland. MacArthur heeft het gevaar van het communisme juist geschat, de Amerikanen zijn achtergebleven met een politiek van twijfel en besluiteloosheid. De latere communistische expansie in Laos, Cambodia en vooral Vietnam zou hun later zuur opbreken. MacArthur had ten minste de durf om een vijand te benoemen voor wie of wat hij was: een vijand. Zij die hem beschrijven als een gevaarlijke agressieve imperialist hebben nooit verder bestudeerd hoe hij het verslagen Japan in zijn waardigheid liet en hij het vernietigde land terug hielp opbouwen. Tijdens de bezetting van Tokio was MacArthur in feite de heerser van Japan, de keizer. Om enigszins een daad van verzoening te stellen was het op zijn voorstel dat niet geraakt werd aan de Japanse keizer Hirohito.
Douglas MacArthur zonder wie de geschiedenis allicht een ander gezicht zou hebben gekregen.
© Thalmaray