Kerstdag in New York – 100 jaar geleden
Kerstdag in New York is nu nog steeds een van de meest magische momenten op deze planeet. De beelden zijn ondertussen iconisch van de gigantische kerstboom in Rockefeller Plaza tot de broeierige massa dat zich haast om de gepaste geschenken aan te schaffen.
Wanneer men vandaag met wat nostalgie terugkijkt op deze metropool een eeuw geleden ziet men dat er toen al dezelfde sfeer rondhing in de stad, het kerstgevoel was levendig en wel. De eerste tekenen van massa commercialisatie begonnen zich af te tekenen maar vooral was er de sfeer die de stad stormenderhand innam zonder geweld.
New York kan men trots claimen dat ze de eerste openbare kerstboom hadden in de Verenigde Staten in 1912 in Madison Square Park. Grappig detail is dat de verlichting toen gedoneerd werd door de Edison Company, jawel die van de lamp.
De boom was ook een van de eerste symbolen van liefdadigheid en was het idee van Emilie D. Lee Herreshoff, vrouw van een scheikundig wetenschapper die een boom wou voor iedereen, ongeacht de sociale status. Op oude foto’s kan men zien dat deze liefdadigheid een zeer belangrijke plaats inname in het kerstgebeuren. Het Leger des Heils was ijverig zieltjes aan het winnen en zorgde voor maaltijden voor daklozen, armen en andere mensen die geen sociaal vangnet hadden. Het beeld van kinderen die geschenken aan het inpakken waren voor hun leeftijdsgenoten op het toneel van de eerste wereldoorlog was wel heel opvallend en treffend voor de tijd.
In contrast waren toen al uitstalramen van winkel rijkelijk gevuld met culinaire lekkernijen en talloze geschenken. Net zoals vandaag kon men mensen zien kronkelen in de winkelstraten en kinderen zich vergapen aan de mogelijke geschenken in de etalages. Het idee achter kerstdag was en is vandaag nog universeel, hoop op betere tijden, op vrede en op menselijkheid.
De foto’s Kerstdag in New York zijn vandaag publiek domein en eigendom van The Library of Congress en werden genomen door een van de eerste nieuwsbureau’s ter wereld: Bain News Service. Deze dienst had altijd een speciale band met The Big Apple en op de foto’s kan men begrijpen waarom.
Zoals altijd hebben we de neiging de vergelijking te maken tussen vroeger en nu, was het beter? Voor sommige zaken moet men volmondig bevestigend antwoorden, was het slechter? ongetwijfeld voor velen wel. Is de kerstgedachte eeuwig en kan het alle stormen aan?, tijd zal het uitwijzen. In een wereld met schrikbarende veranderingen is het voor velen vandaag een houvast dat tradities een erfenis nalaten die vandaag lijkt verder te leven in andere generaties. Bewijs dat alle mensen uit iedere tijden hun eigen verzuchtingen en hoop hadden of hebben.
Foto’s: Bain News Service – Library of Congress.
© Thalmaray