Glenn Miller een jazz-legende die verdween op de toon van maanlicht serenade.
Glenn Miller een jazz-legende die verdween op de tonen van de maanlicht serenade.
Sommige lotsbestemmingen zijn zo bijzonder dat ze na een tijdje gedoemd zijn om in de schaduwhoekjes van de geschiedenis te huizen. De vingerafdrukken van sommige mensen blijven eeuwig kleven in de collectieve geschiedenis doch de namen vervagen, met wat geluk is er nog iemand die weet wat deze mensen hebben nagelaten. In de woelige periode van de tweede wereldoorlog was Glenn Miller iemand die een enorme afdruk heeft nagelaten op zijn tijdsgeest en die mysterieus letterlijk in het niets verdween op de tonen van zijn eigen composities die gelukkig altijd zullen verder leven.
Glenn Miller was een legendarische Amerikaanse bandleider, men kan stellen dat hij de brug was tussen de traditionele jazz en de nieuwe populaire muziek van de crooners. De composities van Miller werden geadoreerd door de jongere mensen en gaf hen een zachte, gesofisticeerde jazz muziek waarop men kon dansen. Zijn triomftocht was beperkt tot enkele jaren van 1939 tot zijn verdwijning tijdens wereld oorlog II.
Hoewel vandaag enkel nog bekend bij de absolute liefhebbers en muziekkenners was Glenn Miller één van de meest populairste muziekmakers van zijn tijd.
Biografie
Alton Glenn Miller werd geboren in Clarinda, Iowa, Verenigde Staten op de eerste maart 1904. Hij had een druk leven met zijn ouders en nog drie andere kinderen in het gezin. Met klusjes op de boerderij verzamelde hij genoeg centen om een trombone te kopen. Ondanks zijn passie voor de muziek verwaarloosde hij zijn studies niet en studeerde zelfs af aan de Universiteit van Colorado. Na enkele universiteitsjaren echter was de roep van de muziek te groot en besloot hij zijn geluk te beproeven aan de Westkust.
Het begin
Hij speelde tot in 1927 in de regio Los Angeles in verschillende kleine bands en vervoegde dan de beroemde Ben Pollack die een gerenommeerd bandleider was. Tijdens tournee met de band in New York besloot Glenn Miller om op zijn eigen benen te gaan staan. Hij kwam voornamelijk aan de kost door het schrijven van muziekarrangementen en bouwde een solide faam op. Tussendoor had hij ook nog de tijd gevonden om zijn liefje aan de universiteit ten huwelijk te vragen.
Hij overleefde door in verschillende bands te spelen en deed massa’s ervaring op, zo speelde hij geregeld met de jazz legendes de Dorsey Brothers en Ray Noble, in de band van deze laatste werd hij ook voor het eerst nationaal opgemerkt.
The Glenn Miller Orchestra
Ondanks een comfortabele carrière bij Noble wou Glenn Miller nog steeds zijn eigen band. Hij weigerde zelfs een zeer lucratieve baan bij de gigantische filmstudio Metro-Goldwyn-Mayer om zijn eigen band samen te stellen. In maart 1937 was het dan eindelijk zover hij stelde het Glenn Miller Orkest samen met gerenommeerde jazzmuzikanten. In het begin speelden ze van stad tot stad telkens voor eenmalige opdrachten. Een jaar later na een kleine reorganisatie van de band speelde Glenn Miller vaste opdrachten in New York City, ondertussen werd de band versterkt door een zangeres: Marion Hutton. Ze werden opgepikt door live uitzendingen van de radio en de eerste grammofoonplaten rolden uit de persen. Glenn Miller werd een bekende naam in de Verenigde Staten. Vooral “Moonlight Serenade”, “In the Mood” en “Chatanooga Choo Choo” werden absolute hits.
Miller’s Band onderscheidde zich van de andere orkesten door een nieuwe frisse swingende sound, een liedje van Miller was herkenbaar en het publiek was er dol op. Voor het eerst was er een band dat zich niet concentreerde op solisten maar die de volledige band spotlicht gaf op de bühne. Ondertussen klopte ook Hollywood aan de deur van Glenn Miller en hijzelf en zijn band speelden in twee zeer succesvolle Hollywoodfilms: “Sun Valley Serenade”, met het schaatswonder Sonja Hennie en “Orchestra Wives”. Beide films waren regelrechte bioscoopsuccessen.
De Patriot
In 1942 besloot Glenn Miller tot iedereens zijn verbazing, op de piek van zijn absolute roem om zijn orkest te ontbinden. Hij nam dienst in het Amerikaanse leger en werd kapitein bij de luchtmacht. Hij had gemakkelijk de dienst kunnen ontwijken maar hij lijfde zichzelf in zonder aarzeling.
Bij de luchtmacht werd hij commandant van de muziekbands van het leger. Hij hervormde 50 oude muzikale militaire bands voordat hij toestemming kreeg om zelf een muzikale band te vormen. Hij slaagde er in niet zonder moeite trouwens om de muzikale militaire bands te moderniseren met nieuwe instrumenten en met een nieuw meer dynamisch repertoire. Na enkele geslaagde stunts kreeg hij carte blanche om met zijn eigen band promotie te voeren en het moraal van de troepen op te krikken.
Overzeese Missies
In 1944 kreeg hij eindelijk toestemming om overzees te spelen. Na lang aandringen kreeg hij toestemming om de troepen te vermaken in Engeland. Hij werkte onder andere samen met de B.B.C. en verzorgde radioprogramma’s en life optreden voor de geallieerde troepen. Hij speelde op luchthavens, trainingscentra en hospitalen. Overal werd hij door de manschappen op handen gedragen. Op de tonen van zijn muziek konden ze voor eventjes het gruwelijke geluid van de bommen vergeten en de hersenschimmen van een oorlog.
Glenn Miller was nog steeds onrustig en hij wou nog meer presteren voor de vechtende mannen. Hij verweet zichzelf een luxe positie te hebben ver weg van het front. Hij wou absoluut optreden in Frankrijk. Terug kreeg hij enorme tegenwerkingen van de generale staf, maar hij zette onverminderd door. Op 15 november kreeg hij dan uiteindelijk toestemming.
De verdwijning
Glenn Miller besloot naar Parijs te vliegen om voorbereidingen te treffen voor de ontvangst van zijn orkest. Een kolonel die op missie vertrok naar Frankrijk stelde hem voor om meet te vliegen in een klein vliegtuig. Het Norseman toestel vertrok op een stormachtige middag op 15 december 1944. Het vliegtuig, de piloot en de twee passagiers verdwenen mysterieus en werden nooit meer teruggevonden. Het vliegtuig zette nooit voet op Franse grond, er werd geen wrak gevonden noch enig spoor. Er werd aangenomen dat het vliegtuigje crashte over het Kanaal. Twee maanden na zijn verdwijning kreeg zijn weduwe de Bronzen Ster. Op 5 juni 1945 werd de Glenn Miller Dag uitgeroepen als ultiem eerbetoon voor de man die onsterfelijke muziek componeerde die nu nog in één adem wordt vernoemd met de tweede wereldbrand.
Zijn erfenis
Men zegt wel eens dat iemand die verantwoordelijk is voor de geboorte van kunst nooit echt sterft. Voor vele jaren werd er nog met bewondering en ontzag gesproken over Glenn Miller. Voor de liefhebbers van jazz is zijn muziek nog altijd zoals een bijzonder parfum, de noten vibreren naar je gewaarwording en nestelen zich in een elegante memorie van rust en schoonheid.
Hollywood eerde ook deze grote minzame vriendelijke man met een autobiografische film “The Glenn Miller Story” met in de hoofdrol James Stewart die perfect was gecast als de jazz legende. Ook de andere jazz legendes voelden het verlies van Miller, zo speelde Jimmy Dorsey een rol in de film, en werd er over Glenn Miller gesproken als een vernieuwer van de jazz. Volgens velen is het dank zij hem dat jazz niet uitgestorven is. Nu nog toert het Glenn Miller Orkest nog de wereld rond.
Bedenking
In het testament van deze bijzondere man, zijn wondermooie muziek voelt men als men probeert de emoties van een tijd, de hoop van een generatie, de angst van de toekomst en toch de vrolijkheid van mensen die geloofden in een betere toekomst.
Het is tragisch dat deze persoon weggerukt werd en opgeslorpt in een mistige avond boven een zeespiegel met rimpelingen die zo in contrast waren met de harmonie van zijn werk. Wie aan Glenn Miller denkt, denkt aan een onafgewerkte symfonie, verloren muzikale schatten die zich aan boord bevonden van zijn aktetas die voor eeuwig zijn geheim zou bewaren op een kille donkere zeebodem.
Voor jonge mensen is dit verhaal oubollig, maar weet ook dat de idolen van vandaag, morgen in het stof zullen rusten van de vergetelheid. Verhalen vervallen onvermijdelijk in het kluwen van de tijd, maar dat maakt hen daarom niet minder interessant of fascinerend. Deze man vloog niet alleen zijn dood tegemoet, maar ook de onsterfelijkheid. De herinnering aan de man is zelfs niet relevant, zijn muziek is de link tussen heden en verleden, tussen dood en leven.
© Thalmaray – 2012.
