Manolete: een leven in een arena van bloed en zand
Manuele Laureano Rodriguez Sanchez die naam zal bij de meesten onder ons totaal onbekend zijn, tenzij men vertrouwd is met de oude Spaanse tradities en meer bepaald deze van de stierengevechten. Binnen de Spaanse-Latino wereld zijn de matadors beroemde personen sommigen zijn legendarisch en ze vertegenwoordigen dan ook een traditie die synoniem staat voor het oude Spaanse Rijk. Een traditie die misschien terecht op het punt staat te verdwijnen onder druk van dierenliefhebbers en veranderende tijden. Naast El Cordobes is Manolete een naam die nog steeds een enorm ontzag afdwingt bij de Spanjaarden en de liefhebbers van de corrida. De matadors symboliseren nog steeds de romantiek van vervlogen tijden waarin gevaar en beroemdheid hand in hand gingen. Ieder mens kiest zijn levenslot over de pro’s en contra’s van de bloederige sport op zich zal ik mij bewust in dit artikel niet uitspreken, wat mij meer intrigeert is de man achter de legende, iemand die een dagtaak kiest waar bloed en tranen deel uitmaken van het fenomeen.
Biografie
Manolete werd geboren in het zuidelijke Cordoba in 1917. Tijdens zijn jeugdjaren waren de tijden hard in Spanje en hij ontsnapte aan de armoede door al op twaalfjarige leeftijd te werken in de arena. Een jaar later werd hij toegelaten in de Montilla school voor stierenvechters in zijn thuisstad. In een snel tempo neemt hij deel aan een entertainment act voor stierenvechters genaamd “Los Califas”.
In 1939 studeert hij af als “Novillero” (leerling) en een maand later krijgt hij de titel van “alternativa” een status die hem toelaat om plaats te nemen in de Arena in Sevilla. Nog geen zes maanden later doet hij zijn eerste officiële intrede als stierenvechter. Het volgende seizoen wordt een triomf, hij sluit deze af met 16 succesvolle gevechten. Zijn toekomst ligt voor hem open met onverhoopte beloftes.
De moderne gladiator
Zijn naam verschijnt op alle aanplakbiljetten over gans het Spaanse land. Hij betreedt de arena in Madrid, Alicante, Sevilla, Bilbao en Barcelona. Op geen jaar tijd wordt hij de ongekroonde koning van de Spaanse stierengevechten. Zijn naam neemt legendarische vormen aan en het publiek is in volle adoratie voor de man die met doodsverachting de meest gevaarlijke stieren één na één neerlegt. Op het einde van 1945 bevestigt hij zijn internationale faam in Zuid- Amerika in de arena’s van Peru, Venezuela, Mexico en Columbia. Het wordt een ware triomftocht en bevestigd hem als de grootste stierenvechter ooit.
Hij wordt constant uitgedaagd door nieuw en jong geweld zoals de Mexicaan Carlos Arruza en de landgenoot Louis Miguel Dominguin. Voor het eerst overweegt hij om de arena de rug toe te keren, ondanks zijn bekendheid voor zijn zelfzekerheid en zijn bescheidenheid. Manolete wordt door vriend en vijand gezien als een ongelooflijke perfectionist en een man van eer met een karakter die nooit uit zijn rol valt.
Privé leven
Zijn vriendin is de omstreden Lope Sino een jonge artieste uit La Mancha. Haar reputatie is bijna een tegenstelling van de standvastige Manolete . De relatie kon op weinig begrip rekenen in zijn onmiddellijke entourage, vooral omdat ze al relaties had met vroegere kampioenen van de arena.
Persoonlijke Stijl
Iedereen is het er over eens dat deze man de vorm van stierengevechten heeft veranderd. Hij was de eerste stierenvechter die afstand deed van de dramatiek van de “lidia”: het zwaaien van de cape, hij concentreerde zich op de “faena” met de rode doek “muleta”. Er wordt algemeen aangenomen dat hij het stierenvechten kon opheffen tot kunst. Hij stond meestal ijzig stil wanneer de stier rond hem heen chargeerde, alsof het beest draaide rond een paal. Hij bewoog zo goed of niet, zijn handen waren neerwaarts, hij hield zijn “muleta” achterwaarts en laag. Hij was daadwerkelijk totaal onbevreesd.
Hij adopteerde een eigen gemaakte tactiek en liet de hoornen van de stier millimeters langs zijn lichaam komen om dan elegant maar dodelijk toe te slaan. Op een voorzichtige manier probeerde hij ook om de stierengevechten minder gruwelijk te maken, door de introductie van jongere stieren die minder waren opgefokt. Zijn speciale combinatie van passen was legendarisch, één beweging kreeg zelfs zijn naam: “de Lanoletina”.
Bloed en Zand
Op 28 augustus 1947 zit de arena van Linares nokvol met 10.500 enthousiaste fans in een verstikkende hitte. De verwachtingen zijn hooggespannen gezien de arena de beste matadors zal ontvangen en de meest geduchte stieren of Miura. Het showgedeelte begint en de matadors betreden de arena. Reporters merken op dat het gezicht van Manolete deze keer gespannen staat.
Manolete laat nog eenmaal aan de wereld zien dat hij de grootste arenakunstenaar is die de wereld ooit heeft gezien. De eerste vier overwinningen worden in een ongekend perfectionisme afgewerkt, de opgefokte beesten hebben geen schijn van kans wanneer ze het koude staal ontmoeten van de trots van Spanje.
De vijfde tegenstander wordt met veel retoriek aangekondigd. De stier genaamd “Islero” is een gigantisch exemplaar, gewapend met verschrikkelijke grote hoornen en een berucht temperament. In de extreme hitte begint het schimmenspel van de dood. Manolete positioneert zich strategisch om zijn kolossale tegenstander uit te schakelen. In een fractie van een seconde verdwijnt bijna zijn volledige zwaard in het lichaam van de zwarte, briesende gevaarte. In een reflex beweging slaat de stier genadeloos toe en een hoorn boort zich razend snel in de rechter liesstreek. Het publiek veert als één man in complete shock, terwijl het gekreun van hun held duidelijk hoorbaar is. Ondanks de nederlaag krijgt hij later beide oren van de stier toegewezen, een traditionele trofee bij de stierengevechten. Zijn entourage slaagt erin het bloeden te stelpen en hij wordt in allerijl naar het ziekenhuis gebracht.
De controverse
In het ziekenhuis ondergaat hij verschillende bloedtransfusies en blijft hij steeds in levensgevaar. Een operatie wordt uitgevoerd en uur later is de grootste matador gestorven. Zijn dood laat Spanje en de wereld verdwaasd achter, de Spanjaarden zijn in totale rouw.
In maart 1997 werd ontdekt dat er een medische vergissing werd gebeurd en dat hij werd behandeld met een droog plasma welke niet de beste resultaten had voor efficiëntie. De meesten zijn het echter over eens dat hij wel degelijk stierf ten gevolge van de verwondingen opgelopen in de arena.
Zijn verjaardag en de verjaardag van zijn overlijden zijn nu nog altijd aanleiding tot herdenkingen in al de arena’s in Spanje en zelfs erbuiten.
Feitjes en Weetjes
De militaire Dictator van Spanje generaal Francisco Franco beval bij de dood van Manolete drie dagen van nationale rouw.
Zijn vriendin werd door zijn entourage niet toegelaten op zijn sterfbed uit schrik dat ze de matador nog zou overhalen tot een “last minute” huwelijk.
Op zijn sterfdag was hij 30 jaar, 1 maand en 24 dagen oud.
Zijn standbeeld staat in Cordoba in de Plaza Conde de Priego en zijn buste in Plaza de la Lagunilla eveneens in zijn geboortestad.
Zijn leven werd verfilmd in de film “Manolete” in 2007. Hij werd hierin vertolkt door Adrien Brody, die een treffende gelijkenis vertoont en Penelope Cruz nam de vertolking van zijn vriendin voor haar rekening.
Hij is nu nog bekend als “El Rey del Toreros”.
Manolete was 384 keer winnaar in de arena.
Bedenking
De aantrekkingskracht naar een leven vol roem en gevaar valt nog te begrijpen, doch het doet wel vragen rijzen bij deze man. In alles wat ik over hem kon lezen wordt hij omschreven als minzaam, perfectionistisch en intelligent. De keuze van een lotsbestemming omgeven door bloed en dood is dan ook nogal paradoxaal. Volgens bepaalde autobiografieën hoeft er hier echter geen mysterie te worden gezocht: hij deed gewoon waar hij goed in was.
Het siert hem dat vriend en vijand nog steeds naar hem refereren als een man uit één stuk. Manolete was iemand die bewust bijna dagelijks de dood in de ogen keek en de risico’s kende. Er zijn echter aanwijzingen dat op het einde van zijn leven, hij zijn faam en loopbaan begon in vraag te stellen. Hij stierf zoals hij had geleefd: heftig en volledig in zijn rol.
Het is waarschijnlijk dat de stierengevechten toekomstig volledig zullen verdwijnen en hun plaats innemen in de musea maar desondanks blijft het fascinerend dat iemand kiest voor een uiterst gevaarlijk beroep waar alle statistieken tegen hen zijn. Is het een verslavende adrenaline stoot, zoals men nu soms nog ziet in de doldwaze capriolen jaarlijks in de straten van Pamplona, of was Manolete nog van dat soort mannen die hun lot omhelsden in berusting, zoals de gladiatoren in de andere arena’s zovele jaren terug?
Hoe dan ook Manolete oversteeg zijn beroep en zijn roeping, zijn motivatie en koelbloedigheid maken nu deel uit van de legende.
Bron:
http://deltoroalinfinito.blogspot.be/2012/08/manolete-hace-65-anos-murio-el-mito-y.html
http://www.laplazareal.net/manolete1.htm
© Thalmaray
De biografie van Manolete kan je hier bestellen.
